Πάμπλο Πικάσο "Πειραματισμοί στη λινοτυπία"

Η Gagosian της Αθήνας παρουσιάζει μία έκθεση με χαρακτικά σε λινόλαιο που φιλοτέχνησε ο Πάμπλο Πικάσο από το 1959 έως το 1963.

Ο Πικάσο δεν σταμάτησε ποτέ να πειραματίζεται με τις διάφορες τεχνικές της χαρακτικής τέχνης, μεταξύ των οποίων και η λιθογραφία, η χαλκογραφία, η ακιδογραφία και η μονοτυπία. Στα τέλη της δεκαετίας του 1950 κατοικούσε το μεγαλύτερο διάστημα του χρόνου στη νότια Γαλλία, οπότε η μεγάλη απόσταση από το Παρίσι όπου βρίσκονταν οι τυπογράφοι με τους οποίους συνεργαζόταν δυσκόλευε πολύ την παραγωγή των έργων του. Άρχισε έτσι να πειραματίζεται με τη χαρακτική σε λινόλαιο, έναν πολύ πιο άμεσο τρόπο δουλειάς, κατά τον οποίο χάραζε ένα σχέδιο πάνω σε μία επιφάνεια από λινόλαιο χρησιμοποιώντας μαχαίρι, σμίλη ή σκαρπέλο. Το πρώτο του χαρακτικό σε λινόλαιο, το Toros en Vallauris (1954), ήταν μία απλή ασπρόμαυρη εκτύπωση, αλλά το 1959 είχε αρχίσει πλέον να εκφράζεται εξαιρετικά μέσω αυτής της τεχνικής, και τον είχε απορροφήσει εντελώς η διαδικασία της, καθώς και η καθημερινή συνεργασία του με τον Hidalgo Arnera, τον τυπογράφο της περιοχής του.

Επειδή όμως βρήκε χρονοβόρα τη διαδικασία της παραδοσιακής τεχνικής με την οποία δημιούργησε το The Portrait of a Girl after Cranach (1958), το πρώτο έγχρωμο χαρακτικό του σε λινόλαιο, αποφάσισε να εφεύρει έναν πιο απλό τρόπο για να εφαρμόζει αυτήν την τεχνική. Αντί να χρησιμοποιεί μία ξεχωριστή επιφάνεια από λινόλαιο για κάθε χρώμα, άρχισε να ξαναχαράζει την ίδια επιφάνεια. Χάραζε και ξανατύπωνε ανάλογα με τον αριθμό των χρωμάτων που ήθελε να χρησιμοποιήσει σε κάθε έργο. Από το 1959 έως το 1962 ο Πικάσο έφτιαξε περίπου 100 χαρακτικά σε λινόλαιο χρησιμοποιώντας τη νέα μέθοδο που είχε αναπτύξει. Όσον αφορά τη θεματολογία του, χρησιμοποίησε από τη Jacqueline Roque, τη μούσα, σύζυγο και μόνιμη σύντροφό του στο Portrait de Jacqueline au chapeau de paille multicolore με τα έντονα χρώματα, έως τα πορτρέτα μεγάλων δασκάλων του παρελθόντος. Για παράδειγμα, στη σειρά Portrait d'homme à la fraise (Variation d'après el Greco) ο Πικάσο τιμά τον El Greco, διατηρώντας την αρχική σύνθεση της αυτοπροσωπογραφίας του καλλιτέχνη τονίζοντας όμως με διαφορετικό τρόπο χαρακτηριστικά του προσώπου και των ρούχων του για να δηλώσει και τη δική του παρουσία στο έργο.

Το 1963 πειραματίστηκε για ένα μικρό χρονικό διάστημα με μία ακόμη πρωτότυπη τεχνική για χαρακτική σε λινόλαιο, χαρακτηριστικό παράδειγμα της οποίας αποτελεί το έργο L'Etreinte 1 (Embrace), το οποίο απεικονίζει έναν άντρα και μία γυναίκα σε έναν δυναμικό εναγκαλισμό. Εκτύπωνε το χαρακτικό με μελάνι σε κρεμ απόχρωση πάνω σε λευκό χαρτί και μετά ζωγράφιζε πάνω στο ίδιο το χαρτί με σινική μελάνη. Στη συνέχεια ξέπλενε το χαρτί με νερό, διαδικασία που ο Πικάσο απολάμβανε ιδιαίτερα. Οι περιοχές που δεν είχαν επάνω κανένα τύπωμα απορροφούσαν το μαύρο μελάνι, αλλά όπου υπήρχε το λιπαρό κρεμ μελάνι, η σινική μελάνη ξεγλιστρούσε. Η τεχνική αυτή δημιουργούσε μία εικόνα που έμοιαζε σαν να είναι και ζωγραφισμένη αλλά και τυπωμένη.

Ο Πάμπλο Πικάσο γεννήθηκε στη Μάλαγα της Ισπανίας το 1881 και πέθανε στη Γαλλία το 1973. Μεταξύ των πρόσφατων εκθέσεων με έργα του, αξίζει να σημειωθούν οι εξής: «Πικάσο: Tradition and the Avant-Garde» στο Museo Nacional del Prado και στο Museo Nacional Centro de Arte Reina Sofía, Μαδρίτη 2006· «Πικάσο and American Art» στο Whitney Museum of American Art, Νέα Υόρκη 2006, η οποία ταξίδεψε και στο Walker Art Center στη Μινεάπολη, και στο San Francisco Museum of Modern Art (2007)· «Πικάσο et les Maîtres» στις Galeries nationales du Grand Palais (2008/2009).

Περισσότερα στην Gagosian της Αθήνας.